Χαρακτική
Βλέπετε 0 από 0 προϊόντα
Χαρακτική
Η χαρακτική αναφέρεται στις τεχνικές και μεθόδους που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά ενός έργου από τον καλλιτέχνη ή τεχνίτη σε μια πλάκα ξύλου, χαλκού, πέτρας ή άλλου υλικού, και από εκεί σε χαρτί. Χαρακτηρίζεται από τη δυνατότητα αναπαραγωγής ενός έργου σε πολλαπλά αντίτυπα.
Ο αριθμός των αντιτύπων καθορίζεται από τον χαράκτη, ο οποίος τον αναγράφει στην επιφάνεια του έργου, μαζί με τον αύξοντα αριθμό του τυπώματος. Αυτοί οι αριθμοί συνιστούν ένα κλάσμα, του οποίου ο αριθμητής είναι ο αύξων αριθμός και ο παρονομαστής ο συνολικός αριθμός των αντιτύπων. Για παράδειγμα, το 3/20 σημαίνει ότι ο κάτοχος έχει το τρίτο αντίτυπο από τα είκοσι που τυπώθηκαν.
Ο χαράκτης συνήθως εκτυπώνει μερικά δοκίμια για να ελέγξει την εργασία του. Τα δοκίμια αυτά, εκτός της κανονικής σειράς εκτύπωσης, αριθμούνται με λατινική αρίθμηση και σημειώνονται με τα αρχικά Ε.Α. (Épreuve d’ Artiste, δηλ. Δοκίμιο του Καλλιτέχνη).
Αρχικά, η χαρακτική είχε ως κύριο σκοπό την εικονογράφηση κειμένων. Τα πρώιμα χαρακτικά στην Ευρώπη ήταν ξυλογραφίες που χαράσσονταν όπως και τα γράμματα για εκτύπωση. Δεν κυκλοφορούσαν αυτόνομα, αλλά μαζί με τα πρώτα βιβλία, ενώ η αυτόνομη κυκλοφορία και η αρίθμηση ήρθαν αργότερα. Τα εικονογραφημένα με χαρακτικά βιβλία βοήθησαν το ευρύ κοινό να γνωρίσει κείμενα που αλλιώς ήταν απρόσιτα λόγω της σπανιότητας και της αξίας τους, καθώς ήταν χειρόγραφα με χειροποίητες έγχρωμες διακοσμήσεις. Η χάραξη των εικόνων σε μια πλάκα ξύλου εξασφάλιζε την ακριβή αναπαραγωγή τους σε πολλά αντίτυπα.
Η χαρακτική χρησιμοποιήθηκε επίσης για την προπαγάνδα πολιτικών παρατάξεων και τον προσηλυτισμό στον Καθολικισμό και στην Ορθοδοξία κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα και μετά. Το χαρακτικό έργο διακρίνεται για τη λαϊκή του φύση, καθώς είναι προσιτό και μπορεί να αποτελέσει απόκτημα και για οικονομικά ασθενέστερους ανθρώπους, σε αντίθεση με τα ζωγραφικά και γλυπτά έργα. Το αντίτυπο του χαρακτικού μπορεί να εκπαιδεύει, να διασκεδάζει ή ακόμα και να προβληματίζει.
Τα βασικά είδη χαρακτικών περιλαμβάνουν:
- Χαρακτικό για εικονογράφηση εντύπων: Όπου τα χαρακτικά χρησιμοποιούνται για την εικονογράφηση κειμένων.
- Χαρακτικό που επαναλαμβάνει γνωστά έργα: Αντιγραφή έργων ζωγραφικής, γλυπτικής, κ.ά.
- Ελεύθερο χαρακτικό: Προσωπικές δημιουργίες του καλλιτέχνη.
Ορισμένες χρήσιμες επισημάνσεις:
Χαρακτικό: Το τυπωμένο χαρτί και όχι η πλάκα που φέρει την εικόνα.
Αντίστροφη εικόνα: Η πλάκα παρουσιάζει αντίστροφη εικόνα σε σχέση με το τύπωμα.
Μελάνια και χαρτιά: Κάθε τεχνική ή μέθοδος χρησιμοποιεί ειδικά μελάνια και χαρτιά.
Χρήση της πλάκας: Μετά την εκτύπωση του τελευταίου αντιτύπου, η πλάκα είτε αχρηστεύεται είτε φυλάσσεται για μελλοντική χρήση από τον δημιουργό.
Στην Ελλάδα, η χαρακτική έκανε την εμφάνισή της από τον 20ό αιώνα, με σημαντικές εξελίξεις να σημειώνονται κατά τη δεκαετία του 1930 και 1950. Ο Νίκος Βέλμος (1890-1930) δημοσίευσε το 1927 το πρώτο τεύχος με ξυλογραφίες του Άγγελου Θεοδωρόπουλου (1883-1965). Το 1928, ο Δημήτρης Γαλάνης (1879-1966) παρουσίασε τη πρώτη έκθεση χαρακτικών στην Αθήνα. Η έγχρωμη χαρακτική αναπτύχθηκε σημαντικά από τη δεκαετία του 1930 και αργότερα. Οι σημαντικοί Έλληνες χαράκτες περιλαμβάνουν τους Γιώργο Μόσχο, Γιώργο Βελισσαρίδη, Α. Τάσσο, Βάσω Κατράκη, και άλλους, με την τέχνη να αναπτύσσεται περαιτέρω μέσω της διδασκαλίας του Γιάννη Κεφαλληνού (1894-1957) και της επόμενης γενιάς καλλιτεχνών.